بزرگ ترین یاخته (سلول ها)

سلولها واحدهای ساختمانی و عملی موجودات زنده هستند که ابعاد میکروسکوپیکی دارند. اندازه کوچک سلولها ، همراه با پیچیدگی موجود در سطح آنها ، منجر به نسبت بالای سطح به حجم شده است که انتشار مواد سوختی ، مواد غذایی و مواد زاید را بین سلول و محیط اطراف آن تسهیل می‌نماید. واژه سلولاز کلمه لاتین (Cella) به معنی انبار یا محفظه ، گرفته شده است.

بدن کلیه موجودات از سلول ساخته شده است. لذا از این نظر ، کلیه موجودات زنده ، واحد بوده و از این نقطه نظر یا یکدیگر اشتراک دارند. موجودات تک سلولی می‌بایست کلیه امور حیاتی خود را به تنهایی انجام دهند، در حالی که در موجودات پرسلولی تمایز یافته‌ای این امر به تخصصی شدن سلولها وابسته است. به عبارت دیگر هر سلولی بر اساس تمایزی که یافته است،وظیفه فیزیولوژیک خاصی را عهده‌دار می‌باشد.
سلولهای تشکیل دهنده پیکر موجودات بر اساس کاری که انجام می‌دهند، سازش خاصی یافته و تنوع بسیار وسیعی در این زمینه وجود دارد که در نتیجه ، تنوع در عالم موجودات زنده را ایجاد می‌کند. تمامی سلولها دارای خصوصیات مشترکی ، نظیر DNA به عنوان ذخیره اطلاعات ژنتیکی ، ریبوزومها و یک غشای پلاسمایی احاطه کننده سیتوپلاسم می‌باشند.
در یوکاریوتها ، ماده ژنتیکی توسط غشای هسته احاطه شده ، ولی در پروکاریوتها ، چنین غشایی وجود ندارد. غشای پلاسمایی یک سد چرم مانند قابل انعطاف پذیری می باشد که گیرنده‌های متعددی برای پیامهای خارج سلولی مختلف دارند. بعضی سلولها مانند سلولهای باکتری اشرشیاکلی و مخمر را می‌توان به مقادیر زیاد کشت کرد، دارای زمان تکثیر کوتاه بوده و بخصوص مطیع دستکاریهای ژنتیکی می‌باشند. سلول چیست؟ کوچکترین واحد حیاتی پیکره هر موجود زنده را سلول می گوییم.
می توان گفت چنانچه بدن موجودات را به یک ساختمان تشبیه کنیم سلول ها به تعبیری آجرهای تشکیل دهنده ی بنا هستند.هر سلول از اجزای مختلفی تشکیل شده است که به طور عمده سیتو پلاسم، غشای سیتوپلاسمی و هسته هستند.
سیتوپلاسم چیست؟
سیتوپلاسم شبیه مایع غلیظی به نظر می رسد که حاوی مواد مختلف از جمله آنزیم هاست.
آنزیم ها از جنس پروتئین بوده و درون خود سلول ساخته می شوند و وظیفه ی آنها اداره کردن تغییرات شیمیایی داخل سلول است.
در واقع شبیه یک کاتالیزور عمل می کنند. یعنی انجام یک واکنش شیمیایی را تسریع می کنند، بدون اینکه خود در آن شرکت کنند و بنابراین مصرف نمی شوند؛ لذا می توانند بارها و بارها مورد استفاده قرار گیرند.
علاوه بر آنزیم ها در سیتوپلاسم تعدادی اجزای بسیار کوچک وجود دارند که در ساختن سیتوپلاسم نو، و همچنین تولید موادی که در خارج از سلول باید مصرف شوند و یا در تجزیه ی مواد برای تولید انرژی، نقش دارند.
ضمنا دانه های نشاسته یا قطرک های چربی که در واقع غذاهای ذخیره ای
و در نهایت هسته ی سلول ها درون سیتوپلاسم جای دارد.
هسته
هسته ی هر سلول در واقع نقش مدیریت تغییرات شیمیایی که درون سیتوپلاس رخ می دهد را بر عهده دارد.
هر سلول دارای یک هسته است که معمولاَ کروی بوده و همانطور که ذکر شد به وسیله ی سیتوپلاسم احاطه شده است.( قسمت صورتی رنگ)
از دیگر وظایف هسته کنترل تقسیم سلولی است. در واقع سلول بدون هسته قادر به تولید مثل نیست.
هر سلول برای تولید مثل می بایست به دو سلول دیگر تقسیم شود. و این تقسیم تنها مناطق رشد صورت می پذیرد.

حتماً فکر میکنید که آنها نوعی سلول اند که نسبت به بقیه ی سلول ها کمی بزرگترند و جایی نمی توان آنها را پیدا کرد؟ 

 اما باید بگویم، این نوع سلول که از بزرگترین سلول هاست همه جا پیدا می شود. تخم مرغ یک سلول است پوسته ای که دور تخم مرغ را پوشانده پوسته ی سلول نیست! بلکه ماده ایست از جنس آهک که ترشح شده و برای محافظت سلول به وجود آمده است. پوسته ی واقعی سلول لایه ی بسیار نازکی است که در زیر پوست تخم مرغ قرار دارد. سیتوپلاسم این سلول نیز همان سفیده اش است که نمک ها و آنزیم ها در آن قرار دارند. هسته ی آن هم زرده اش نیست. 

هسته ی این نوع سلول بزرگ پیدا نیست و زرده ، یک منبع غذاییست که جوجه از آن استفاده می کند و بسیار مقوی است. حتماً به ذهنتان رسیده که بزرگترین سلول چیست، زیرا تخم مرغ یکی بزرگترین سلول هاست، بزرگترین سلول تخم شترمرغ می باشد. 

همچنین بزرگ ترین یا در واقع بلند ترین سلول ها در بدن سلول عصبی است

به دلیل انتقال پیام به تمام نقاط بدن است

یاخته یا سلول واحد بنیادین ساختاری و کارکردی همه اندامگان‌ها (ارگانیسم‌های موجودات زنده) است. یاخته به زبان ساده‌تر واحد ساختار و عمل در جانداراناست. در هر بخشی از بدن که عملی انجام می‌شود در اصل توسط یاخته‌های آن بخش انجام می‌شود.

نظریهٔ یاخته که در سدهٔ پانزدهم میلادی پدید آمد می‌گوید که همه اندامگان‌ها از یک یا چند یاخته تشکیل شده‌اند، همه یاخته‌ها از یاخته‌های پیشین پدید می‌آیند، همه کارکردهای زیستی یک سازواره در درون یاخته‌ها انجام می‌گیرند و اینکه یاخته‌ها شامل اطلاعات وراثتی لازم برای سامان دادن به کارکرد یاخته و انتقال اطلاعات به نسل‌های آینده یاخته‌ها هستند. یاخته‌های بدن موجودات پریاخته‌ای در برخی بافتها مانند پوست با پیوندهای میان‌یاخته‌ای به هم متصل  می‌شوند.

انواع سلول بر اساس وضعیت:

پروکاریوت: سلول‌هایی که به علت نداشتن دیوارهٔ هسته، مواد هسته‌ای در سیتوپلاسم پراکنده شده است و هسته مشخصی ندارند. مانند باکتری‌ها و  جلبک‌های سبز - آبی

یوکاریوت: سلول‌هایی که هستهٔ آنها غشایی دارد که آن را در بر می‌گیرد و هستهٔ مشخصی دارند. مانند گیاهان، جانوران، قارچ‌ها و آغازیان.

بزرگترین سلول بدن انسان چیست؟

سلول عصبی به همه گونه‌های سلول‌های بافت عصبی گفته می‌شود. اما گاهی منظور از سلول عصبی، تنها نورون‌ها می‌باشد که یکی از گونه‌های سلول‌های عصبی می‌باشند.

سلول عصبی را دو دسته سلول که از نظر ساختاری کاملا متمایز هستند تشکیل می‌دهند این دودسته سلول عبارتند از:

سلول‌های تحریک پذیر (نورون‌ها)

سلول‌های غیر تحریک پذیر (نوروگلی‌ها شامل:آستروسیت‌ها، میکروگلیال‌ها، و الیگودندروسیت‌ها) و سلول‌های شوان اشاره کرد.

ساختار نورون

نورون ها، اصلی‌ترین سلول‌های عصبی هستند. این سلولها وظیفه انتقال اطلاعات عصبی را بر عهده دارند. نورونها از طریق زائده‌هایی بنام دندریت اطلاعات را دریافت کرده و از طریق زائده‌های دیگری بنام آکسون اطلاعات را به سلول بعدی منتقل می‌کنند. جسم سلولی نورون‌ها، پریکاریون نام دارد. این یاخته‌ها در فاز G۰ قرار دارند و تقسیم نمی‌شوند.

ویژگی‌ها

دارای قسمت‌هایی بروی رشته‌ها (دندریت و آکسون) است که غلاف میلین نام دارد و جنس پروتئین و فسفولیپید است. نکته: قسمت‌هایی که غلاف میلین وجود ندارد گره‌های رانویه نامیده می‌شوند. در رشته‌های میلین دار پیام عصبی بسیار سریع تر منتقل می‌شود. (به صورت جهشی)

دستگاه عصبی انسان دارای بیش از ۱۰۰ میلیارد نورون است. سیگنال‌های ورودی از طریق سیناپس‌ها وارد نورون می‌شوند. این سیناپس‌ها عمدتا روی دندریت‌ها قرار دارند، ولی بر روی جسم سلولی نورون نیز وجود دارند. در انواعی از نورون‌ها، ممکن است تا ۲۰۰ هزار عدد از این ارتباط‌های سیناپسی از رشته‌های ورودی وجود داشته باشند.

ساختار نورون

یک قطبی: دندریت و آکسون آنها از یک نقطه جسم سلولی خارج می‌شود.

دو قطبی: دندریت و آکسون آنها از دو نقطه جسم سلولی خارج می‌شود

چند قطبی: دندریت و آکسون آنها از چند نقطه جسم سلولی خارج می‌شود.

انواع از نظر کار

نورون‌های حسی و حرکتی

حسی: اطلاعات را از سایر اندام‌ها به مغز و نخاع می‌برد.

حرکتی: اطلاعات را از مغز و نخاع به سایر اندام‌ها و ماهیچه‌ها می‌برد.

رابط: رابط بین نورون‌های حسی و حرکتی است.

انتقال پیام‌ها در نورون‌ها از طریق وجود اختلاف پتانسیل بین درون و بیرون نورون است. این اختلاف پتانسیل در موقع استراحت در بیشترین میزان و حدود ۷۰ میلی ولت است که موقع تحریک با باز شدن کانال‌ها این اختلاف پتانسیل برای زمان کوتاهی صفر می‌شود و با تحریک کنال‌های بعدی در طول عصب پیام تحریک منتقل می‌شود.