دلبرم شاهد و طفل است و به بازیبازی...
دوشنبه, ۱۷ دی ۱۳۹۷، ۱۱:۰۲ ق.ظ
«بازیبازی»
دلبرم شاهد و طفل است و به بازی روزی
بکشد زارم و در شرع نباشد گنهش.(حافظ)
سایه خوش داشت بیت را این طور بخواند: «دلبرم شاهد و طفل است و به بازیبازی...» این ضبط فقط در نسخۀ مورخ ۸۶۲ آمده. در «دفتر دگرسانیها در غزلهای حافظ» هم فقط همین یک نسخۀ مورخ ۸۶۲ این ضبط را دارد. سایه جرأت نکرد «بازیبازی» را به متن بیاورد اما آن را در زیرنویس برجسته کرد. او باور داشت_ دارد که با توجّه به کمسنوسال بودن دلبند «بازیبازی» در این بیت بسیار خوش مینشیند.
این روزها که سروکارم بیشتر با رباعی است خوشخوش و بازیبازی تعدادی شاهد پیدا کردهام برای «بازیبازی»😊
▪️هوشم سوی یار ناجوانمرد بماند
بی عارض گلگونش رخم زرد بماند
گفتم که مگر دردم از این دل بشود
بازیبازی دل بشد و درد بماند.
#حسنغزنوی، دیوان، تصحیح مدرس رضوی، چاپ دوم، اساطیر، ص ۳۳۲
▪️من دل ز تو برنگیرم آسانآسان
ور خود ز غمت بمیرم آسانآسان
نه یار دگر کنم به بازیبازی
نه مهر دگر پذیرم آسانآسان.
مهستی
#نزههالمجالس، جمال خلیل شروانی، تصحیح دکتر محمد امین ریاحی، چاپ دوم ۱۳۷۵، انتشارات علمی، ص ۵۹۷
▪️گر خوار کنی مرا و گر بنوازی
من عهد تو نشکنم به بازیبازی
چون گرد به بامت اندر آیم به مثل
گر چون خاکم ز در برون اندازی.
اثیر
#نزههالمجالس، جمال خلیل شروانی، تصحیح دکتر محمد امین ریاحی، چاپ دوم ۱۳۷۵، انتشارات علمی، ص ۶۰۲
این رباعی که از اثیر اخسیکتی است در روضهالناظر عزالدین کاشی به نام سعدالدین صاحب دیوان آمده.
#جنگرباعی، سید علی میرافضلی، ص ۳۰۰ و ۳۰۸
▪️گر بنوازی مرا و گر بگدازی
از کوی تو نگذرم به بازیبازی
چون باد ز بامت اندر آیم بمثل
گر چون خاکم ز در برون اندازی.
#نسیمالتنسیم صدرالدین اشنهی | حدیث الثالث و الثلثون. (از یادداشتهای دوست گرامی آقای بابک سلمانی)
این رباعی شباهت زیادی به رباعی اثیر در نزههالمجالس دارد.
▪️آنها که به کودکی زبونت کردند
گه خفته ستان و گه نگونت کردند
همچون شه شطرنج به بازیبازی
هر جا که درآمدی برونت کردند.
#سیفالدیناسفرنگی، فرزاد جعفری، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ۱۳۹۶، ص ۷۳۳
▪️جان دید ز جانان ازل دمسازی
میخواهد کز من ببرد هنبازی
این بازیها که جان برون آوردهست
ما را بخورد تمام، بازیبازی.
#کلیاتشمس، جلد هشتم، ص ۳۰۱
▪️گر زانک امین و محرم این رازی
بر بازی بیدلان مکن طنازی
بازیست ولیک آتش راستیاش
بس عاشق را که کشت بازیبازی.
#کلیاتشمس، جلد هشتم، ص ۳۰۱
▪️چون چنگ گرم زنی وگر بنوازی*
چون نی سرم [ار] ز تن جدا اندازی
چون دف اگرم هزار بر روی زنی
از تو نشوم جدا به بازیبازی.
*متن: چون چنگ کرم ز نی دگر بنوازی!!
#انیسالوحده_و_جلیسالخلوه، محمود بن محمود بن علی "گلستانه" تصحیح مجتبی مطهری، کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، ۱۳۹۱، ص۳۸۳
#عاطفه_طیه
@atefeh_tayyeh
۹۷/۱۰/۱۷