چگونه در مبارزه با ایدز و سرطان پیروز شویم؟

اهداف این پژوهش

1.  شناختن این بیماری ها
2. آشنایی با راه حل های درمان اینگونه بیماری ها
3. دانستن راه های پیشگیری از مبتلا شدن به این نوع بیماری ها
4. کمک به افرادی که به این نوع بیماری ها مبتلا هستند

هدف من و دوستانم از انجام این پژوهش، این بود که بیماری های ایدز و سرطان را به دوستانمان  بشناسانیم و به اطلاعات آنان بیافزاییم.

 

مقدمه

HIV ویروس نقص ایمنی انسانی است. این ویروس موجب عفونت HIV می‌شود. نشانه‌ی اختصاری HIV ممکن است به خود ویروس و یا عفونت HIV اشاره داشته باشد.

ایدز (AIDS) معرف نشانگان اکتسابی کمبود ایمنی است. ایدز پیشرفته‌ترین مرحله‌ی عفونت HIV است. ویروس HIV به سلول‌های سیستم ایمنی که با عفونت مبارزه می‌کنند، حمله کرده و آن‌ها را تخریب می‌کند. از دست رفتن این سلول‌ها موجب ایجاد اختلال در عمکلرد بدن از نظر مقابله با عفونت‌ها و سرطان‌های خاص می‌شود. بدون درمان، HIV می‌تواند به تدریج سیستم ایمنی را تخریب کند و به حالت ایدز برسد.

به عقیده‌ی اکثر دانشمندان، منشا HIV شهر کینشاسا در جمهوری دموکراتیک کنگو بوده‌است. در حدود سال ۱۹۲۰ در این منطقه، ویروس HIV از گونه‌ی شامپانزه به انسان‌ها منتقل شد. این امر احتمالا در نتیجه‌ شکار و خوردن شامپانزه‌هایی که حامل ویروس SIV که ویروسی بسیار نزدیک به HIV است، بوده‌است. مشخص نیست که تا دهه‌ی ۱۹۸۰ چه تعداد افراد این ویروس را به همراه داشته‌اند یا دچار ایدز بوده‌اند؛ HIV ناشناخته بود و انتقال آن با نشانه‌های قابل تشخیصی همراه نبود.

انتقال HIV از شامپانزه به انسان

ویروس HIV در نتیجه‌ی شکار و خوردن شامپانزه‌هایی که حامل ویروس SIV بوده‌اند، به انسان منتقل شده‌است. در حالیکه موارد پراکنده‌ای از موارد ایدز قبل از سال ۱۹۷۰ ثبت شده‌است، اطلاعات موجود حاکی از آن است که اپیدمی کنونی در اواسط تا آخر دهه‌ی ۱۹۷۰ آغاز شد. تا سال ۱۹۸۰ احتمالا HIV در پنج قاره (آمریکای شمالی، آمریکای جنوبی، اروپا، آفریقا و استرالیا) منتشر شد. در این دوره زمانی احتمالا چیزی حدود ۱۰۰ هزار تا ۳۰۰ هزار فرد عفونی بوده‌اند.

سویه‌های ویروس HIV

چهار گروه اصلی مهم از سویه‌های HIV وجود دارد (M، N، O و P) که با هم اختلافات ژنتیکی ناچیزی دارند. این موضوع حامی تئوری شکار است زیرا هر زمان که ویروس HIV از یک شمپانزه به یک انسان منتقل می‌شد، در داخل بدن انسان اندکی تکامل پیدا می‌کرد و سویه‌ای با اندکی تفات ایجاد می‌شد. این موضوع توجیه کننده این است که چرا بیش از یک سویه از ویروس HIV-1 وجود دارد. سویه‌ای از HIV که بیش از همه مورد مطالعه قرار گرفته‌است، سویه HIV-1 از گروه M بوده‌است که همان سویه‌ای است که در کل جهان منتشر شده و مسئول اصلی عفونت‌های HIV در دنیای امروز است.

تاثیر ویروس HIV روی سلول‌ها

هنگامی که ویروس HIV وارد بدن انسان شد، مواد ژنتیکی خود را وارد DNAی سلول‌های ایمنی میزبان می‌کند. با انجام این کار، HIV سلول را مجبور می‌کند که کپی‌هایی از ویروس بسازد. در همین حال، برخی از سلول‌های ایمنی آلوده به ویروس HIV وارد یک حالت خاموش شده و ویروس جدیدی تولید نمی‌کنند. HIV می‌تواند برای مدت‌های طولانی در این انبار پنهان، مخفی بماند. درمان‌های فعلی HIV در کاهش تعداد ویروس‌های فعال در بدن بسیار موثر هستند ولی به این خوبی قادر به مقابله با ویروس‌های خاموش نبوده و به محض اینکه درمان متوقف شود، آن‌ها مجددا فعال می‌شوند. این موضوع یکی از دلایل اصلی این است که چرا ما هنوز قادر به درمان HIV نیستیم.

ویروس HIV

پژهشگران معتقدند که نهفتگی HIV یک تصادف نیست بلکه یک تاکتیک سنجیده برای بقا است. این تاکتیک یک مزیت تکاملی برای ویروس است زیرا در مکان‌هایی که ابتدا ویروس HIV وارد بدن می‌شود، سلول‌های ایمنی زیادی برای حمله‌ی این ویروس وجود ندارد و اگر همه‌ی آن‌ها با فعال شدن از بین بروند، چیزی برای ادامه‌یافتن عفونت باقی نخواهد ماند. ویروس HIV با استفاده از بهره‌برداری از یک پدیده‌ی طبیعی درون سلول که نوسانات تصادفی در بیان ژن (نویز) نامیده می‌شود، قادر به ایجاد یک وضعیت فعال یا خاموش است. ویروس HIV، با استفاده از مکانیسمی که پیرایش جایگزین (alternative splicing) نامیده می‌شود، ژن‌های خود را وارد سلول میزبان می‌کند.

راه انتشار ویروس HIV چیست؟

ویروس HIV از طریق تماس با مایعات خاصی از بدن فرد دارای عفونت، منتشر می شود. این مایعات شامل خون، مایع منی، مایع کوپر، مایعات واژنی و رکتالی و شیر هستند. انتشار ویروس HIV از یک فرد به فرد دیگر انتقال HIV نامیده می‌شود. انتقال HIV از زن دارای HIV به کودکش طی دوران بارداری، در زمان زایمان یا تغذیه کودک از شیر مادر، انتقال مادر به کودک خوانده می‌شود.

در ایالات متحده آمریکا این ویروس عمدتا طی راه‌های زیر انتشار می‌یابد:

- داشتن ارتباط جنسی (واژنی یا مقعدی) با فردی که دارای عفونت HIV است، بدون استفاده از پوشش یا مواد حفاظتی.

- استفاده‌ی اشتراکی از وسایل تزریق مانند سوزن‌ها یا سرنگ‌ها با کسی که این عفونت را دارد.

جلوگیری از انتقال ویروس HIV

به منظور کاهش خطر ابتلا به HIV، باید در طول رابطه جنسی از کاندوم به شکل صحیح و مداوم استفاده شود، تعداد شرکای جنسی کاهش پیدا کند و هرگز ابزار تزریق به اشتراک گذاشته نشوند. همچنین می‌توان از روش پیشگیری قبل از برخورد (PrEP) که روشی برای پیشگیری از ابتلای به HIV است و شامل استفاده از داروهای خاص HIV به صورت روزانه است، استفاده کرد.

داروی HIV

روش PrEP زمانی مطرح می‌شود که افراد در معرض خطر بالای عفونت HIV، به صورت روزانه از داروهایی استفاده کنند که احتمال ابتلای خود را کاهش دهند. روش PrEP می‌تواند از ماندن و انتشار ویروس در بدن ممانعت کند. این روش در صورتی که به عنوان یک نسخه‌ی تجویزی به صورت مرتب استفاده شود، بسیار موثر است ولی اگر مصرف آن مداوم نباشد، میزان اثرگذاری آن کمتر می‌شود.

رعایت منظم و روزانه‌ی توصیه‌های روش PrEP خطر ابتلای به HIV را در نتیجه‌ی رابطه جنسی، تا بیش از ۹۰ درصد کاهش می‌دهد. در میان افرادی که دارو تزریق می‌کنند، این روش خطر ابتلا را تا بیش از ۷۰ درصد کم می‌کند. طی رابطه‌ی جنسی اگر از تلفیق این روش و دیگر روش‌های حفاظتی استفاده شود، خطر ابتلا بسیار کمتر خواهد شد.

انتقال مادر به کودک شایع‌ترین راه ابتلای کودکان به عفونت HIV است. داروهای HIV که به مادر مبتلا به این بیماری طی دوران بارداری و زایمان و نیز بعد از تولد به نوزاد داده می‌شود، خطر انتقال مادر به فرزند را کاهش می‌دهند.

ویروس HIV از طریق دست‌دادن یا در آغوش گرفتن فرد مبتلا، منتقل نمی‌شود. این ویروس همچنین از طریق تماس با وسایلی نظیر ظروف یا دستگیره‌های دری که توسط یک مبتلای به HIV استفاده شده‌است، منتقل نمی‌شود. این ویروس از طریق هوا، پشه و دیگر حشرات مکنده‌ی خون نیز انتشار پیدا نمی‌کند.

نشانه‌های عفونت HIV و ایدز چه هستند؟

طی دو تا چهار هفته پس از عفونت HIV، برخی افراد ممکن است نشانه‌هایی مانند علایم آنفلوآنزا نظیر تب، لرز و بثورات جلدی را تجربه کنند. این علایم ممکن است برای چند روز تا چند هفته تداوم داشته باشند. پس از این مرحله ابتدایی عفونت HIV، ویروس در سطوح بسیار کم شروع به تکثیر می‌کند. بیشتر علایم شدید عفونت HIV مانند عفونت‌های فرصت‌طلب، برای مدت‌ها تظاهر پیدا نمی‌کنند. عفونت‌های فرصت‌طلب، عفونت‌ها و سرطان‌هایی هستند که در افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف بسیار بیشتر و شدیدتر نسبت به افرادی که دارای سیستم ایمنی سالمی هستند، بروز می‌کنند. بدون درمان با داروهای HIV، این عفونت معمولا طی ده سال یا بیشتر تبدیل به بیماری ایدز می‌شود، هرچند در برخی افراد این روند ممکن است سریع‌تر هم اتفاق افتد. انتقال HIV در هر مرحله از عفونت امکان‌پذیر است، حتی اگر فردی که دارای این عفونت است، هیچ علامتی را نشان ندهد.

نشانه‌های عفونت حاد HIV که طی هفته‌های نخست عفونت بروز کرده و اغلب با آنفلوآنزا اشتباه گرفته می‌شوند، عبارتند از : سردرد، سرفه و گلو درد، دردهای عضلانی و مفصلی، تب، بثورات جلدی، اسهال و استفراغ، تورم گره‌های لنفاوی و زخم‌های دهانی

ایدز چگونه تشخیص داده می‌شود؟

علایمی نظیر تب، ضعف و کاهش وزن ممکن است علامتی از این باشند که فرد دارد به سمت ایدز پیش می‌رود. اگرچه معیار اصلی تشخیص ایدز بر اساس موارد زیر است:

- کاهش در تعداد سلول‌های CD4 و رسیدن به کمتر از ۲۰۰ سلول در میلی‌متر مکعب خون.

- حضور عفونت‌های فرصت‌طلب خاص

هر چند در مرحله ایدز سیستم ایمنی به شدت آسیب می‌بیند ولی باز هم داروهای HIV می‌توانند به افراد در این مرحله از عفونت نیز کمک کنند.

سلول‌های CD4

سلول‌های CD4، سلول‌های سفید خونی هستند که نقش مهمی در سیستم ایمنی دارند. شمار سلول‌های CD4 شاخصی از سلامتی سیستم ایمنی است. سیستم ایمنی، سیستم دفاعی طبیعی بدن علیه عوامل بیماری‌زا، عفونت‌ها و بیماری‌ها است. تعداد سلول‌های CD4، شمار سلول‌های CD4 موجود در یک میلی‌متر مکعب خون است. تعداد بالاتر نشان‌دهنده‌ی یک سیستم ایمنی قوی‌تر است. شمار سلول‌های CD4 فردی که مبتلا به عفونت HIV نیست، می‌تواند چیزی بین ۵۰۰ تا ۱۵۰۰ باشد. افرادی که با عفونت HIV زندگی می‌کنند و دارای شمار CD4 بیش از ۵۰۰ هستند، نیز در شرایط سلامتی مناسبی به سر می‌برند. اما افراد دارای عفونت HIV که دارای تعداد CD4 زیر ۲۰۰ هستند، در خطر بالای ابتلا به ییمار‌ های جدی قرار دارند. تمام افرادی که مبتلا به این بیماری هستند باید تحت درمان HIV قرار گیرند و این خصوصا برای افرادی که دارای CD4 کمتری هستند، حیاتی است.

اگر فردی که این عفونت را به همراه دارد، درمانی برای بیماری‌اش دریافت نکند، شمار CD4 او با گذشت زمان کاهش می‌یابد. هر چه این تعداد کم‌تر شود، آسیب‌های بیشتری به سیستم ایمنی وارد شده و خطر بیماری بیشتر می‌شود. با قرار گرفتن تحت درمان خاص این بیماری، تعداد سلول‌های CD4 باید به تدریج افزایش پیدا کند.

نمودار زیر بار ویروسی (viral load) و تعداد سلول‌های CD4 در فرد مبتلا به عفونت HIV را که تحت درمان قرار نگرفته‌است، نشان می‌دهد. به طور کلی مراحل این بیماری عبارتند از مرحله عفونت حاد     (acute infection)، عفونت بدون علامت (asymptomatic infection)، مرحله علایم (symptomatic) و نهایتا مرحله‌ی رسیدن به ایدز:

تنوع در تعداد سلول‌های CD4

تعداد سلول‌های CD4 می تواند بین افراد مختلف، بسیار متغیر باشد. تعداد سلول‌های CD4 ممکن است در پاسخ به عوامل مختلفی نظیر ورزش، کمبود خواب یا سیگار کشیدن دچار نوسان شود. به جای توجه بیش از اندازه به نتایج این آزمایش، بهتر است که روند تغییرات تعداد CD4 طی زمان بررسی شود. بهترین کار این است که برای تکرار اندازه‌گیری در زمان مشابه و به همان کلینیک مراجعه شود. اگر فرد در همان زمان دارای عفونت دیگری مانند آنفلوآنزا یا تب‌خال باشد، باید با کارشناس در مورد عقب انداختن زمان آزمایش شمارش سلول‌ها مشورت کند.

درصد CD4

علاوه بر شمارش تعداد سلول‌های CD4، گاهی درصد سلول‌های CD4 هم اندازه‌گیری می‌شود. درصد سلول‌های CD4، درصد سلول‌های سفید خون (لنفوسیت‌ها) که از نوع CD4 هستند، می‌باشد. سیستم ایمنی حاوی سلول‌های مختلفی است. دو نوع مهم از لنفوسیت‌ها عبارتند از سلول‌های نوع T و سلول‌های نوع B. سلول‌های CD4 نوعی از سلول‌های T هستند. بنابراین درصد سلول‌های CD4، نشان‌دهنده‌ی تعداد سلول‌های CD4 نسبت به دیگر سلول‌های ایمنی است. اگرچه به طور کلی توصیه نمی‌شود که درصد CD4 به عنوان معیار کلی سلامت سیستم ایمنی یک فرد بالغ مورد استفاده قرار بگیرد ولی می‌تواند در برخی شرایط سنجه‌ی مفیدی باشد، برای مثال اگر درصد سلول‌های CD4 از تعداد سلول‌های CD4 بسیار متفاوت باشد، ممکن است نشان‌دهنده‌ی مشکلات سلامتی دیگری باشد. یکی از مواردی که پزشک ممکن است درصد CD4 را اندازه‌گیری کند وضعیتی است که در آن تنوع زیادی در تعداد سلول‌های CD4 بین یک آزمایش و آزمایش دیگر وجود دارد.

ارتباط گره‌های لنفاوی متورم با HIV

HIV ویروسی است که روی سیستم ایمنی تاثیر می‌گذارد. گره‌های لنفاوی نیز بخشی از این سیستم هستند. زمانی که فردی در معرض ویروس HIV قرار می‌گیرد، ممکن است گره‌های لنفاوی او متورم شوند. یک گره‌ی لنفاوی، توده‌ی بافتی کوچک و لوبیاشکلی است که به عنوان بخشی از سیستم لنفاوی، در مبارزه با عفونت‌ها نقش دارد. گاهی اشتباها به آن‌ها غدد لنفاوی گفته می‌شود. غده‌ها سازنده یا ترشح‌کننده یک سری مواد خاص هستند در حالیکه گره‌های لنفاوی تنها به عنوان فیلتر عمل می‌کنند.

یک گره لنفاوی در صورتی متورم در نظر گرفته می‌شود که اندازه‌ی قطر آن بیش از یک سانتی‌متر باشد. انواع مختلفی از عفونت‌ها می‌توانند موجب این وضعیت شوند. گره‌های لنفاوی متورم می‌تواند یکی از نشانه‌های اولیه HIV باشد. گره‌های لنفاوی موجود در گردن، کشاله ران و زیر بغل بیشتر تحت‌تاثیر این وضعیت قرار می‌گیرند. حدود ۶۰۰ گره لنفاوی در کل بدن وجود دارد. برخی در بافت‌های عمیق هستند اما برخی دیگر به صورت خوشه‌هایی نزدیک پوست قرار دارند. در جریان یک عفونت، فرد ممکن است آن‌ها را در نواحی گردن، زیر بغل و کشاله‌ی ران خود احساس کند.

افرادی که لازم است به پزشک مراجعه کنند:

- اگر گره‌های لنفاوی آن‌ها برای بیش از دو هفته متورم بوده‌باشد.

- اگر گره‌های لنفاوی آن‌ها سفت شده یا به نظر برسد در حال رشد سریع‌اند

- اگر پوست اطراف گره‌ها قرمز و ملتهب باشد

اگر فرد دارای گره‌های لنفاوی متورم بوده و نیز دارای یکی از نشانه‌های کاهش وزن، تعرق شبانه، خستگی و کوفتگی یا تب مداوم باشد، باید حتما به پزشک مراجعه کند.

پزشک در ابتدا برای تشخیص علت تورم گره‌های لنفاوی یک معاینه‌ی فیزیکی انجام می‌دهد و سولاتی در مورد نشانه‌ها و فعالیت‌های اخیر فرد می‌پرسد. در این راستا ممکن است از نمونه خون یا بافت هم برای تشخیص استفاده کنند. مایع گره لنفاوی نیز ممکن است استخراج شده و کشت داده شود تا مشخص شود (در صورت وجود) چه نوع باکتری‌هایی در آن وجود دارند. علت تورم گره‌های لنفاوی، یک بیماری ویروسی هم می‌تواند باشد. اگر فرد دچار تورم گره‌های لنفاوی، اخیرا در معرض HIV قرار گرفته باشد، باید این موضوع را با پزشک در میان بگذارد. اگر HIV وجود داشته باشد، درمان زودهنگام در پیشگیری یا تاخیر پیشرفت ویروس موثر خواهد بود.

روشی جدید برای شناسایی ویروس پنهان HIV

محققین دانشگاه پیتزبورگ آمریکا موفق به توسعه‌ی روشی شده‌اند که می‌توان ویروس پنهان‌ شده‌ی HIV را با سرعت و صرف هزینه‌‌ای کمتر شناسایی کرد. پیدا کردن راهی برای درمان بیماری ایدز یکی از موضوعات دنیای پزشکی به حساب می‌آید. رسیدن به این راه درمانی در گروی جواب به یک سوال ساده است: چگونه می‌توان فهمید بیمار به طور کامل درمان شده است؟ ویروس HIV در لایه‌های مختلف سلول‌های ایمنی بدن پنهان می‌شود و این ویژگی باعث شده که نتوان آن را به‌راحتی تشخیص داد؛ برای تشخیص ویروس باید از آزمایش‌های گران با صرف زمان بالا استفاده کرد.

دانشمندان دانشکده‌ی بهداشت عمومی دانشگاه پیتزبورگ آمریکا با انتشار مقاله‌ای نسل جدیدی از آزمایش‌های تشخیص HIV را معرفی کرده‌اند. آزمایش جدید ارزان‌تر، سریع‌تر با قابلیت بالای تشخیص ویروس‌های پنهان است. بنابر نتایج منتشر شده میزان ویروس HIV پنهان شده در افراد درمان شده ۷۰ برابر بیشتر از تخمین‌های قبلی به نظر می‌رسد.

دکتر پالگونی، رئیس بخش بیماری‌های واگیر و میکروبیولوژی دانشگاه پیتزبورگ بیان می‌کند:

تمام تلاش‌ها برای درمان بیماری ایدز روی از بین بردن ویروس‌های پنهان شده متمرکز شده‌اند. اگرچه ما به روش‌های مفیدی برای درمان رسیده‌ایم اما همچنان ویروس HIV سرسختی زیادی در مقابل درمان از خود نشان می‌دهد. موفقیت تلاش‌های صورت گرفته نیز در گرو توسعه‌ی یک روش موثر برای شناسایی ویروس‌های پنهان است تا از درمان بیمار اطمینان حاصل کنیم.

ویروس HIV با حمله به سلول‌های CD4+ T منجر به آلوده شدن این سلول‌های می‌شود. سلول‌های T نوعی گلبول سفید هستند که نقش مهمی را در کنترل عفونت‌ها بازی می‌کنند. درمان‌های ضد رتروویروسی (Antiretroviral therapies) برای درمان بیماری ایدز سطح ویروس اچ‌آ‌ی‌وی در خون فرد را کنترل می‌کنند طوری که می‌توان یک ویروس در هر هزار سلول CD4+ T مشاهده کرد.

بر اساس آمار، ویروس‌های HIV که با دی‌ان‌ای سلول‌های T ترکیب می‌شوند در اکثریت مواقع ناموفق هستند؛ به این معنا که در ایجاد عفونت شکست می‌خورند. نکته‌ی مهم با شروع درمان‌های رتروویروسی تشخیص ویروس‌های ترکیب شده با دی‌ان‌ای و نحوه‌ی تاثیرگذاری ‌‌آن‌ها است، بنابراین باید فهمید که این ویروس‌ها قابلیت تکثیر خود یا بازگشت به نقطه‌ی بحرانی و عود مجدد را دارا هستند یا خیر.؟

یک آزمایش اثربخش باید قابلیت تکثیر ویروس را گزارش کند. تا به امروز آزمایش Q-VOA یا Quantitative Viral Outgrowth Assay به عنوان بهترین آزمایش موجود برای این کار شناخته می‌شود. اما این آزمایش مشکلات بسیاری هم با خود به همراه دارد: هزینه‌ی بالا، احتیاج به نمونه‌ی خونی در حجم بالا، نیاز به نیروی کار زیاد، وقت‌گیر بودن و در نهایت این آزمایش تخمینی حداقلی از اندازه‌ی مخزن ویروس پنهان شده‌ی HIV ارائه می‌دهد.

روش جدید توسعه داده شده TZA نام گرفته است. این روش با شناسایی ژن‌هایی که در زمان تکثیر ویروس فعال می‌شوند کار می‌کند، بنابراین شناسایی ویروس آسان‌تر خواهد شد. روش TZA سریع‌تر، ارزان‌تر،  نیازمند نیروی کاری کم‌تر و همچنین نمونه‌ی خونی کم‌تری است. دکتر پالگونی اضافه می‌کند:

با استفاده از این آزمایش نشان دادیم که بیمار‌هایی که در فرآیند درمان رتروویروسی شرکت کرده‌ بودند و نشانه‌های بیماری را نشان نمی‌دادند تا ۷۰ برابر بیشتر از تخمین‌های قبلی حامل مخزن‌های ویروسی پنهان شده هستند. تخمین‌های قبلی بر اساس آزمایش Q-VOA به دست آمده‌اند. به دلیل روش متفاوت TZA در تشخیص ویروس‌های تکثیرشونده می‌توان به پیدا کردن راه‌های درمانی موثرتر امید داشت.

روش TZA مزیت‌های زیادی نسبت به روش‌های قبلی دارد که می‌تواند در تشخیص ویروس به خصوص در بین بیماران کودک کمک زیادی کند. همچنین می‌توان به شناسایی ویروس HIV در گره‌های لنفاوی و بافت‌های بدن که ویروس مقاومت بیشتری از خود نشان می‌دهد، اقدام کرد.

ایدز

این مرحله از عفونت HIV، زمانی اتفاق می‌افتد که سیستم ایمنی به شدت آسیب دیده‌باشد و نسبت به عفونت‌های فرصت‌طلب آسیب‌پذیر شده‌باشد. در حالت ایدز، تعداد سلول‌های CD4 به زیر ۲۰۰ سلول در هر میلی‌متر مکعب خون می‌رسد. همچنین اگر فردی دچار یک یا دو مورد از عفونت‌های فرصت‌طلب شده‌باشد، قطع‌نظر از تعداد سلول‌های CD4، آن فرد مبتلا به ایدز در نظر گرفته می‌شود.

بدون انجام درمان، افرادی که به مرحله‌ی ایدز می‌رسند، معمولا حدود ۳ سال زنده می‌مانند. وقتی یک بیماری خطرناک از نوع عفونت‌های فرصت‌طلب پیش آید، طول عمر مورد انتظار فرد مبتلا بدون انجام درمان، حدود یک سال خواهد بود. برای افرادی که مبتلا به ایدز تشحیص داده شده‌باشند درمان‌های ضد رتروویروسی (ART) کمک کننده‌است و می‌تواند موجب زنده‌ماندن آن‌ها شود. احتمالا انجام درمان برای افراد دارای HIV، بدون توجه به زمان آغاز این عفونت، مفید است اما افرادی که سریعا پس از درگیر شدن با HIV از درمان‌های ART استفاده می‌کنند، مزایای درمانی بیشتری دریافت خواهند کرد نسبت به افرادی که وقتی به ایدز رسیدند، درمان را آغاز ‌کنند.

در آمریکا بیشتر افراد دارای HIV به علت انجام درمان‌های ART به مرحله‌ی ایدز نمی‌رسند و بیماری متوقف می‌شود. افراد دارای HIV که زودتر شناسایی شوند، می‌توانند دارای طول عمری در حدود افرادی که دارای HIV نیستند، باشند. البته سرعت رسیدن افراد دارای HIV، به این مرحله متفاوت است و به عوامل زیادی از جمله پشت‌صحنه‌ی ژنتیکی آن‌ها، وضعیت سلامتی آن‌ها قبل از عفونی‌ شدن، تعداد ویروسی که آن‌ها در معرض آن قرار گرفته‌اند، زمان تشخیص عفونت و آغاز درمان، نحوه‌ی مصرف داروها و دیگر فعالیت‌های مرتبط با سلامتی نظیر رژیم غذایی و مصرف دخانیات بستگی دارد.

عفونت‌های رایج در HIV و ایدز

سل: در کشورهای فقیر، سل رایج‌ترین عفونت فرصت‌طلبی است که سراغ افراد دارای HIV می‌آید. این بیماری یکی از علت‌های اصلی مرگ در بین افراد مبتلا به ایدز است.

سیتومگالوویروس: این ویروس تبخال در مایعات بدن نظیر بزاق، خون، ادرار، مایع منی و شیر وجود داشته و از این طریق نیز منتقل می‌شود. یک سیستم ایمنی سالم به این ویروس حمله می‌کند و آن را در بدن غیر فعال و خاموش می‌کند ولی اگر سیستم ایمنی ضعیف شده باشد، ویروس فرصتی به دست آورده و موجب ایجاد آسیب به چشم، مجرای گوارشی، ریه‌ها و دیگر اندام‌های بدن می‌شود.

کاندیدیازیس یا برفک: کاندیدیازیس یک عفونت مرتبط با HIV است. این عفونت قارچی باعث التهاب شده و پوشش ضخیم سفیدرنگی روی غشای مخاطی دهان، زبان، مری و یا واژن ایجاد می‌کند.

ﻣﻨﻨﮋﯾﺖ ﮐﺮﯾﭙﺘﻮﮐﻮﮐﯽ: مننژیت، التهاب غشاها و مایعات اطراف مغز و نخاع است. ﻣﻨﻨﮋﯾﺖ ﮐﺮﯾﭙﺘﻮﮐﻮﮐﯽ یک عفونت سیستم عصبی مرکزی است که در موارد HIV معمول بوده و توسط قارچی که در خاک وجود دارد، ایجاد می‌شود.

توکسوپلاسموزیس: این عفونت مرگبار توسط توکسوپلاسما گوندی، انگلی که عمدتا توسط گربه‌ها انتشار می‌یابد، ایجاد می‌شود. گربه‌های آلوده انگل را همراه با مدفوع دفع می‌کند و این انگل سپس به دیگر حیوانات یا انسان‌ها منتقل می‌شود. با رسیدن انگل به مغز ، تشنج اتفاق خواهد افتاد.

کریپتوسپوریدیوزیس: این عفونت توسط یک انگل روده‌ای که معمولا در حیوانات یافت می‌شود، ایجاد می‌شود. هنگامی که انسان آب یا غذای آلوده به این انگل را مصرف کند، این انگل به او منتقل می‌شود. انگل در روده‌ها و مجاری صفراوی رشد کرده و موجب اسهال شدید و مزمن در افراد مبتلا به ایدز می‌شود.

حذف موفقیت‌آمیز ویروس HIV از بدن موش با روش کریسپر

محققین با استفاده از روش CRISPR/cas9 موفق به حذف کامل دی‌ان‌ای HIV-1 از بدن موش‌های مورد آزمایش شدند.

پیدا کردن راه درمانی موثر و دائمی برای مبارزه با عفونت ناشی از ویروس HIV به دلیل ویژگی‌های خاص این ویروس و پنهان شدن آن در دی‌ان‌ای فرد تا به امروز نتیجه‌ی چشم‌گیری نداشته است. با این حال پژوهشگران دانشکده‌ی پزشکی دانشگاه Temple با همکاری گروهی از دانشگاه پیتزبورگ با استفاده از تکنیک‌ CRISPR توانسته‌اند که دی‌ان‌ای ویروس HIV را از ژنوم یک موجود زنده جدا کنند. نتیجه‌ی این آزمایش می‌تواند امید‌ها برای پیدا شدن راهی برای درمان بیماری ایدز را افزایش دهد.

بنابر اطلاعات ارائه شده، برای اولین بار این گروه موفق به توقف کامل فرآیند همانندسازی دی‌ان‌ای HIV-1 و حذف ویروس از سلول‌های عفونی میان موجودات زنده شده‌اند. نتایج بدست آمده به وسیله‌ی تکنیک کریسپر- cas9 میسر شده است. تکنیک کریسپر (CRISPR) روشی برای ویرایش محتوای ژنوم به حساب می‌آید که می‌تواند آینده‌ی درمان بسیاری از بیماری‌ها را متحول کند.

در سال ۲۰۱۶، همین گروه تحقیقاتی با انتشار مقاله‌ای ادعا کرده بودند که می‌توان با استفاده از روش کریسپر و آنزیم cas9 دی‌ان‌ای ویروس HIV را از بیشتر سلول‌های آلوده در یک موش تراریخته‌ حاوی دی‌ان‌ای ویروس در ژنوم خود پاک کرد. اگرچه این مقاله وارد فاز عملی نشده بود، اما مقاله‌ی تازه منتشر شده با عملیاتی کردن روش نشان می‌دهد که تکنیک CRISPR در پاک‌سازی ژنوم موثر است. دکتر هو در این مورد بیان می‌کند:

مطالعه‌ی جدید کامل‌تر به حساب می‌آید. مطالعه‌ی قبلی ما به داشتن یک استراتژی تحقیقاتی و رسیدن به یک نتیجه‌ی کلی کمک زیادی کرده است. روش کریسپر روی دو گروه نمونه‌ی دیگر از موش‌ها نیز عملیاتی شده است. یکی از این گروه‌ها به عفونت حاد HIV مبتلا و دیگری به وسیله‌ی سلول‌های ایمنی بدن انسان حاوی ویروس HIV نهفته عفونی شده بودند.

در نمونه‌ی اول که شامل یک موش تراریخته بود، پژوهشگران موفق به از کار انداختن دی‌ان‌ای HIV-1 و کاهش سرعت فرآیند همانندسازی RNA این ویروس تا ۹۵ درصد شدند. در موش‌های مبتلا به عفونت حاد EcoHIV (مشابه نمونه‌ی انسانی HIV-1) نیز نتیجه‌ای مشابه گرفته شد. دکتر خلیلی از دیگر اعضای گروه تحقیقاتی اضافه می‌کند:

در نمونه‌ی دوم عفونت به صورت فزاینده‌ای در سلول‌های موش در حال تکثیر بود. با استفاده از تکنیک کریسپر توانستیم جلوی فرآیند همانندسازی دی‌ان‌ای را بگیریم و به صورت سیستماتیک عفونت را در بدن موش کنترل کنیم. بهره‌وری پاک‌سازی در این نمونه به ۹۶ درصد رسید.

دکتر هو در مورد گروه سوم که به وسیله‌ی سلول‌های انسانی آلوده به ویروس، شامل سلول‌های T، مبتلا به عفونت شده بودند توضیح می‌دهد:

موش‌های این گروه حامل ویروس نهفته‌ی HIV در ژنوم سلول‌های T انسانی بودند. در این وضعیت، شناسایی ویروس به سختی انجام می‌گیرد. خوشبختانه با استفاده از روش CRISPR/Cas9 قطعه‌ی ویروسی از محل اختفای خود درون سلول‌های انسانی در بافت‌های موش جداسازی شد.

در تمامی این سه گروه، محققین از ذرات نوترکیب  adeno-associated vector یا rAAV به منظور جابه‌جایی آنزیم‌ cas9 استفاده کردند. دکتر هو دلیل این انتخاب را بیان می‌کند:

استفاده از یکی از زیرمجوعه‌های rAAV با نام AAV-DJ/8 به ما این اجازه را می‌داد تا سروتیپ‌های گوناگونی را به طیف بیشتری از سلول‌ها حمل کنیم تا کارایی سیستم CRISPR/Cas9 افزایش پیدا کند. همچنین این ذرات نوترکیب بازمهندسی شدند و حالا قادر به حمل ۴ نوع RNA هستند. این آر‌ان‌ای‌ها طوری طراحی شده‌اند که دی‌ان‌ای HIV-1 یکپارچه شده با ژنوم سلول میزبان را جدا سازند و مانع تغییرات جهشی HIV-1 می‌شوند.

اما موفقیت این روش چگونه ارزیابی شد؟ پژوهشگران این گروه از نوع جدیدی از سیستم تصویربرداری زیست‌تابی یا bioluminescence استفاده کردند. دکتر خلیلی در مورد این روش می‌گوید:

سیستم تصویربرداری ما این امکان را دارد تا مکان سلول‌های آلوده به HIV-1 را ردیابی کند. بنابراین قادر خواهیم بود تا فرآیند همانندسازی و مکان‌های اختفای HIV-1 را به صورت هم‌زمان مشاهده کنیم.

مطالعه‌ی حاضر جهشی بلند به سمت درمان قطعی بیماری ایدز به حساب می‌آید. دکتر خلیلی ادامه می‌دهد:

مرحله‌ی بعدی تحقیق ما شامل آزمایش این روش روی جانوران بیشتر، مخصوصا پستانداران راسته‌ی نخستی‌سانان خواهد بود. در جهت افزایش کارایی این روش و حذف کامل دی‌ان‌ای HIV-1 از سلول‌های T آلوده و پاک‌سازی ویروس از بخش‌های مهم بدن همچون سلول‌های مغزی، نیازمند تکرار آزمایش‌ها در نمونه‌های بیشتر حیوانی هستیم. هدف نهایی رسیدن به آزمایش‌های بالینی است.

نتایج این پژوهش علمی را می‌توانید در نشریه‌ی Molecular Therapy مطالعه کنید.

درمان HIV چیست؟

درﻣﺎن ﺿﺪ رﺗﺮووﻳﺮوﺳﻲ (ART) یعنی استفاده از داروهای HIV برای درمان عفونت HIV. افراد تحت این درمان، به طور روزانه ترکیبی از داروهای HIV را که یک رژیم HIV نامیده می‌شود، دریافت می‌کنند. ART از تکثیر ویروس HIV ممانعت می‌کند و مقدار این ویروس را در بدن کاهش می‌دهد. داشتن تعداد کمتری از ویروس HIV در بدن، از سیستم ایمنی حفاظت می‌کند و از پیشرفت عفونت HIV و تبدیل شدن آن به ایدز جلوگیری می‌کند. هر فردی که مبتلا به این عفونت است، باید از ART استفاده کند. البته ART نمی‌تواند، HIV را درمان کند ولی این داروها به افراد مبتلا کمک می‌کنند که زندگی طولانی‌تر و سالم‌تری داشته‌باشند. ART خطر انتقال ویروس را نیز کاهش می‌دهد.

پیشگیری از انتقال HIV از مادر به کودک

منظور از انتقال HIV از مادر به کودک، انتشار ویروس HIV از زنی که با HIV زندگی می‌کند به فرزند او طی دوران بارداری، زایمان یا تغذیه از شیر او است. به علت استفاده از داروهای HIV و دیگر استراتژی‌ها، خطر انتقال مادر به کودک می‌تواند تا دو درصد و حتی کمتر شود. خطر انتقال مادر به کودک در موارد زیر کمتر است:

- HIV در دوران بارداری به سرعت تشخیص داده شود (یا قبل از این که فرد باردار شود).

- زنان دارای HIV، طی دوران بارداری و زایمان داروهای HIV دریافت کنند. در برخی شرایط عمل سزارین برنامه‌ریزی شده انجام شود.

- نوزادان متولد شده از زنان دارای HIV، برای ۴ تا ۶ هفته پس از تولد، داروهای HIV دریافت کنند و شیر مادر را نخورند.

آیا آزمایش HIV برای زنان باردار توصیه می‌شود؟

مرکز پیشگیری و کنترل درمان (CDC) توصیه می‌کند که تمام زنان باردار یا زنانی که قصد دارند باردار شوند، بهتر است یک آزمایش HIV بدهند. زنان باردار دارای HIV، داروهای HIV را برای کاهش خطر انتقال مادر به کودک و نیز برای حفاظت از سلامتی خودشان دریافت می‌کنند. توصیه شده‌است که هر فرد دارای HIV باید از داروهای HIV استفاده کند. این داروها به افراد مبتلا کمک می‌کنند که دارای عمر طولانی‌تر و زندگی سالم‌تری باشند و نیز احتمال انتقال HIV را نیز کاهش دهند.

چگونه داروهای HIV از انتقال این ویروس از مادر به کودک جلوگیری می‌کنند؟

نحوه‌ی عملکرد داروهای HIV، پیشگیری از تکثیر این ویروس است و از این راه، تعداد این ویروس یا بار ویروسی بدن را کاهش می‌دهند. داشتن تعداد کمتری HIV در بدن از سلامتی یک زن محافظت می‌کند و در عین حال احتمال انتقال HIV به کودکش را طی دوره‌ی بارداری و زایمان کاهش می‌دهد.

برخی از داروهای HIV از طریق جفت از زن باردار به جنین منتقل می‌شود. این داروها، از جنین در برابر عفونت HIV به ویژه طی زایمان طبیعی نوزاد و زمانی که او از مجرای تولد عبور می‌کند و در معرض ویروس HIV موجود در خون یا دیگر مایعات مادر قرار می‌گیرد، محافظت می‌کند. در برخی شرایط زن دارای HIV ممکن است برای کاهش خطر انتقال ویروس به فرزند طی زایمان طبیعی، عمل سزارین انجام دهد. نوزادان تولد یافته از مادران دارای HIV برای ۴ تا ۶ هفته پس از تولد داروهای HIV را دریافت می‌کنند. داروهای HIV خطر عفونی‌شدن را در نتیجه‌ی ویروس HIV که ممکن‌است طی زایمان وارد بدن نوزاد شده باشد، کاهش می‌دهند.

آیا داروهای HIV برای بارداری خطرناک نیست؟

بیشتر داروهای HIV برای استفاده در دوران بارداری بی‌خطر هستند. به طور کلی داروهای HIV خطر نقایص تولد را افزاییش نمی‌دهند. پزشکان می‌توانند مزایا و خطرات داروهای خاص HIV را برای کمک به زنان دارای HIV بگویند تا آن‌ها تصمیم بگیرند که چه داروهایی را طی دوران بارداری استفاده کنند.

آیا راه‌های دیگری نیز برای جلوگیری از انتقال ویروس HIV به کودک وجود دارد؟

از آن جایی که ویروس HIV می تواند از طریق شیر مادر انتقال پیدا کند، زنان دارای HIV، نباید به نوزادان خود شیر بدهند. گزارش‌هایی در مورد عفونی‌ شدن کودکانی که غذای جویده شده توسط فرد دارای HIV  را خورده‌اند، وجود دارد، بنابراین نباید به بچه‌ها غذای از پیش جویده شده داد.

چه زمانی باید زنان باردار دارای HIV شروع به مصرف داروهای HIV کنند؟

تمام زنان باردار مبتلا به HIV باید هر چه زودتر اقدام به مصرف دارو کنند. به طور کلی زنانی که در هنگام باردار شدن در حال مصرف این داروها بوده‌اند باید در کل دوران بارداری هم مصرف این داروها را ادامه دهند. انتخاب یک رژیم دارویی HIV برای استفاده در دوران بارداری بستگی به عوامل مختلفی از جمله استفاده‌ی گذشته و حال آن زن از داروهای HIV، دیگر مشکلات پزشکی که او ممکن‌است داشته باشد و نتایج آزمون‌های تست مقاومت دارویی دارد. به طور کلی زنان باردار دارای HIV هم باید همان رژیم‌های دارویی توصیه‌شده برای افراد بالغ غیر باردار را مصرف کنند مگر اینکه خطر تاثیرات جانبی شناخته‌شده برای یک زن باردار یا فرزندش از مزایای آن رژیم دارویی بیشتر باشد. همچنین رژیم دارویی باید حتی با وجود تغییرات مرتبط با بارداری، قادر به کنترل HIV یک زن باشد.

در بیشتر موارد زنانی که در حال رعایت یک رژیم دارویی موثر HIV هستند، باید طی بارداری نیز همین رژیم را دنبال کنند. اما گاهی رژیم HIV یک زن ممکن است طی بارداری تغییر کند. برای مثال یک تغییر در داروهای HIV ممکن است لازم باشد تا از افزایش خطر اثرات جانبی طی دوران بارداری کم شود.

گاهی تغییر در مقدار یک داروی HIV می‌تواند به جبران تغییرات مرتبط با بارداری که موجب می‌شود جذب دارو برای بدن دشوارتر شود، کمک کند. اما قبل از انجام هر گونه تغییری در یک رژیم دارویی باید با پزشک مشورت شود.

آیا زنان دارای HIV باید مصرف داروهای خود را طی تولد نوزاد نیز ادامه دهند؟

خطر انتقال مادر به فرزند طی یک زایمان طبیعی که کودک در معرض خون و مایعات مادر قرار می‌گیرد، بیشترین مقدار است. طی زایمان، داروهای HIV که از طریق جفت از مادر به فرزند منتقل شده‌است، از انتقال ویروس به فرزند جلوگیری می‌کند. زنانی که در حال مصرف داروهای HIV هستند، وقتی زمان زایمانشان فرا می‌رسد، باید مصرف داروها را طبق برنامه ادامه دهند. زنان دارای بار ویروسی بالا (بیش از هزار کپی در میلی‌لیتر) یا نامشخص، در نزدیکی زمان زایمان باید یک داروی HIV را که رتروویر (زایدووودین) نامیده می‌شود، به صورت تزریق داخل وریدی دریافت کنند. این دارو به آسانی از راه جفت به جنین انتقال پیدا می‌کند و از او در برابر ویروس‌های HIV که طی زایمان از مادر منتقل می‌شود، محافظت خواهد کرد.

آیا عمل سزارین خطر انتقال مادر به کودک را کاهش می‌دهد؟

یک عمل سزارین برنامه‌ریزی شده، می‌تواند خطر انتقال HIV را در زنانی که دارای بار ویروسی بالا یا ناشناخته‌ای در نزدیکی زایمان هستند، کاهش دهد. عمل سزارین برای کاهش خطر انتقال مادر به کودک برای هفته‌ی ۳۸ ام بارداری، یعنی ۲ هفته زودتر از زمان مورد انتظار زایمان، برنامه‌ریزی می‌شود.

آیا زنان دارای HIV باید مصرف داروها را پس از تولد نوزاد هم ادامه دهند؟

استفاده مداوم از داروهای HIV از پیشرفت ویروس و ایجاد بیماری ایدز جلوگیری می‌کند و خطر انتقال ویروس HIV را هم کاهش می‌دهد. البته در مورد ادامه همان داروها بعد از زایمان یا تغییر آن‌ها باید با پزشک مشورت کرد.

به طور کلی نوزادان متولد شده از مادران دارای HIV داروی رتروویر را برای ۴ تا ۶ هفته بعد از تولد دریافت می‌کنند. هنگامی که این دوره ۴ تا ۶ هفته‌ای مصرف رتروویر به پایان رسید، نوزادان دارویی به نام باکتریم دریافت می‌کنند. این دارو موجب پیشگیری از ابتلای نوزاد به نوعی ذات‌الریه (Pneumocystis jirovecii) که در افراد دارای HIV بروز می‌کند، می‌شود. اگر آزمایش HIV نشان دهد که یک نوزاد دارای HIV نیست، مصرف باکتریم متوقف می‌شود.

نوزادان متولد شده از مادران دارای HIV چه زمان باید برای HIV مورد آزمایش قرار بگیرند؟

آزمایش HIV معمولا در زمان‌های ۱۴ تا ۲۱ روزگی، ۱ تا ۲ ماهگی و دوباره ۴ تا ۶ ماهگی روی نمونه خون نوزاد انجام می‌شود.

برای اطمینان حاصل کردن از اینکه یک نوزاد HIV ندارد:

نتایج دو آزمایش ویروس‌شناسی باید منفی باشد. نخستین نتیجه‌ی منفی باید حاصل آزمایشی باشد که وقتی نوزاد یک ماهه یا بزرگ‌تر است، انجام شده باشد و دومی باید حاصل آزمایشی روی نوزاد ۴ ماهه یا بیشتر باشد.

برای اطمینان حاصل کردن از اینکه نوزادی دارای HIV است:

نتایج حاصل از دو آزمایش ویروس‌شناسی باید مثبت باشد. اگر نتایج آزمایش‌ها نشان‌دهنده‌ی این باشد که نوزاد HIV مثبت است، رژیم دارویی نوزاد از رتروویر به ترکیبی از داروهای HIV، تغییر می‌کند.

شیوع HIV و ایدز در خاورمیانه

منطقه‌ی خاورمیانه و شمال آفریقا (Middle East and North Africa :MENA) دارای پایین‌ترین شیوع HIV در جهان هستند (۰/۱ درصد). در این منطقه در سال ۲۰۱۶، تعداد ۲۳۰ هزار فرد دارای HIV ثبت شدند. کشورهای جنوب آفریقا دارای بیشترین شیوع را در بین کل مناطق دارند (۷/۱ درصد). البته علی‌رغم شیوع کم، منطقه‌ی MENA در حال تبدیل شدن به یک منطقه‌ی نگران‌کننده است. در سال ۲۰۱۶، MENA به همراه اروپای شرقی و آسیای مرکزی، منطقه‌ای بود که شاهد مرگ افراد بالغ مبتلا به ایدز بود (۱۱ هزار مورد). این امر نتیجه‌ای از دسترسی بسیار ضعیف به درمان‌های ضدرتروویروسی (ART) بوده‌است: تنها ۲۴ درصد افراد نیازمند به درمان به آن دسترسی داشتند؛ رقمی که بسیار پایین‌تر از استانداردهای جهانی است. علاوه بر این، در سال ۲۰۱۶ حدود ۱۸ هزار مورد جدید عفونت HIV مشاهده شده است (یعنی تنها یک کاهش ۴ درصدی در شیوع نسبت به سال قبل). بیش از نیمی از عفونت‌های جدید ثبت شده طی این سال مربوط به ایران، سودان و سومالی بوده‌اند. راه‌های انتقال این بیماری بین کشورهای مختلف این مناطق متفاوت است. برای مثال در ایران، لیبی و مراکش بیشترین شیوع در انتقال بیماری مربوط به افرادی که مواد مخدر تزریق می‌کنند و شبکه‌ی روابط جنسی آن‌ها است. در کشورهایی نظیر سومالی و جیبوتی، عمده انتقال ویروس HIV مربوط به کارگران جنسی است.

اگرچه در سال‌های اخیر پیشرفت چشم‌گیری در شناخت اپیدمی جهانی HIV صورت گرفته‌است ولی شناخت اپیدمی این بیماری در این منطقه با محدودیت رو‌به‌رو است و اطلاعات دقیقی در ارتباط با آمار مربوط به HIV و ایدز در دسترس نیست. در حال حاضر تنها ۴ کشور از ۲۳ کشور منطقه MENA دارای سیستم نظارتی دقیقی برای پی گیری اپیدمی خود هستند. به عنوان یک پیامد، منطقه‌ی MENA از دستیابی به اهداف ۹۰-۹۰-۹۰، برنامه‌ی مشترک ملل متحد برای کاهش این بیماری بسیار فاصله دارد. در سال ۲۰۱۶، در کشورهای این منطقه، تنها ۵۸ درصد افرادی که دارای HIV بودند، از وضعیت خود آگاهی داشتند و ۴۱ درصد افراد آگاه از مشکل، تحت درمان بودند و تنها ۶۶ درصد افراد تحت درمان، دارای وضعیت سرکوبی ویروس بودند.

طرح جهانی ۹۰-۹۰-۹۰ هدف درمانی بلند پروازانه شناسایی، درمان و سرکوب بیماری در ۹۰ درصد مبتلایان، برای پایان بخشیدن به اپیدمی ایدز

وضعیت عفونت HIV و ایدز در ایران

در سال ۲۰۱۶، جمهوری اسلامی ایران دارای ۵ هزار مورد جدید عفونتHIV بود و ۴ هزار مرگ مربوط به ایدز اتفاق افتاد. در سال ۲۰۱۶ ، ۶۶ هزار فرد دارای HIV وجود داشتند که از بین آن‌ها ۱۴ درصد به درمان ضد رتروویروسی دسترسی داشتند (البته احتمالا آمار واقعی افراد دارای HIV خیلی بیشتر است). در بین زنان بارداری که با HIV زندگی می‌کردند، ۵۱ درصد برای جلوگیری از انتقال ویروس به فرزند تحت درمان بودند و از میان افراد دارای HIV، حدود ۸ درصد دارای بار ویروسی سرکوب‌شده بودند. در ایران اصلی‌ترین عوامل انتشار این بیماری عبارتند از :

- افراد تزریق‌کننده مواد با شیوع ۹/۳ درصد

- کارگران جنسی با شیوع ۲/۱ درصد

از سال ۲۰۱۰، میزان عفونت‌های جدید HIV تا ۲۱ درصد افزایش یافته‌است و مرگ‌‌و‌میر ناشی از ایدز ۱۴ درصد کاهش پیدا کرده‌است. استراتژی نخست کشور ایران در مقابله با این بیماری، ایمنی خون و اجرای برنامه‌هایی برای افرادی که دارو تزریق می‌‌کنند، بوده‌است که این تلاش به طور موثری پیشرفت اپیدمی در این گروه را متوقف کرده‌است. پس از آن تمرکز برنامه‌ها روی دیگر جمعیت‌ها و نیز حذف انتقال مادر به کودک بوده‌است.

راهکار جدید دانشمندان برای واکسن ایدز

ویروس ایدز یکی از معضل‌های انسان مدرن امروزی است که با گذشت سالیان طولانی از شیوع آن، راهکار قابل توجهی برای ریشه‌کن کردنش ارائه نشده است. به تازگی دانشمندان توانسته‌اند که قسمت آسیب‌پذیر این ویروس را مشخص کنند و بر اساس آن راهکاری ارائه دهند.

محققان از ماده‌ی جدیدی برای واکسن ایدز استفاده کرده‌اند که می تواند سلول‌های ویروس آلوده را متوقف کند. این ماده که بخشی از HIV است "پپتاید تلفیقی" نام دارد و ساختار آن ساده‌تر از واکسن‌های قبلی ایدز است. به همین دلیل این امیدواری وجود دارد که با کمک این واکسن جلوی رشد سلول‌های آلوده گرفته شود و قبل از این که دیر شود بتوان بیماری را متوقف کرد.

عملکرد واکسن به این گونه است که بخش بی‌ضرر ویروس را نشانه گرفته و بعد به آن حمله می‌کند و با این روش جلوی شیوع عفونت را می‌گیرد. طی ۳۰ سال گذشته واکسن‌های مختلفی برای درمان ایدز ساخته شده است که هیچ‌کدام از آن ها نتوانسته‌اند در طولانی‌مدت موثر واقع شوند.

چرا که ویروس ایدز ابتدا سیستم دفاعی بدن یعنی گلبول‌های سفید را نابود می‌کند و بعد از خلع سلاح کردن بدن، آن را به کام مرگ می‌کشاند. از طرفی وقتی ویروس ایدز یک گلبول سفید را آلوده کرد، در سیستم ایمنی نامرئی عمل می‌کند.

بنابراین بهترین شانسی که برای از بین بردن این ویروس وجود دارد این است که قبل از این که سلولی را آلوده کند، به وسیله‌ی آنتی بادی نابود شود.

از طرفی برقراری چنین مکانیزمی واقعا دشوار است. اکنون می‌توان فهمید که چرا پیدا کردن واکسن ایدز برای دانشمندان به یک چالش بزرگ تبدیل شده است. در سال‌های گذشته تمرکز دانشمندان بیشتر بر روی ساخت آنتی‌بادی هایی بوده است که اثر درازمدت داشته باشند و روی بحث واکسن تاکید چندانی نداشته‌اند.

آنچه که در این پژوهش نوآوری محسوب می‌شود این است که این بار پژوهشگران آنتی بادی را با توجه به نوع نادری از ویروس HIV در یک شخص ناشناس سنتز می‌کنند. در این صورت آنتی‌بادی قسمتی از ویروس را نشانه می‌گیرد که بی‌خطرتر است. بنابراین مبارزه، نتیجه‌ی بهتری خواهد داشت.

وقتی که تیم تحقیقاتی حاضر در موسسه‌ی ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی در ایالات متحده بر روی خود این فرد آزمایش انجام دادند، متوجه شدند که تا با حال با چنین مورد آنتی‌بادی خنثی‌کننده برخورد نداشته‌اند.

مورد خاصی که در مورد این آنتی‌بادی وجود داشت این بود که می‌توانست به سلول آمیخته با ویروس حمله کند. محققان در ژورنال Science گزارش داده‌اند که: این نتیجه دستاورد مهمی به همراه دارد؛ چرا که ویروس‌ها معمولا تلاش می‌کنند اجزای مهم  خود را از حمله‌ی آنتی‌بادی پنهان کنند.

نتیجه‌ی آزمایشات به این نقطه محدود نشد و این آنتی‌بادی توانست که از پخش شدن عفونت HIV در بدن جلوگیری کند. ساز و کار خنثی‌سازی ویروس به این گونه است که آنتی‌بادی با اتصال به مولکول حیاتی ویروس، آن را از ادامه‌ی فعالیت متوقف می‌سازد.

به منظور مشاهده‌ی اثر بخشی این آنتی‌بادی، ۲۴ بیمار مبتلا به ایدز مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در ۱۰ نفر از این افراد، آنتی‌بادی بخش آسیب‌پذیر ویروس را هدف قرار می‌دهد.

از آنجا که دیگر آنتی‌بادی‌های ساخته شده مانند این مورد قوی عمل نکرده‌اند، پژوهشگران سعی بر این دارند که به کمک روش‌های شبیه‌سازی کاری کنند که بدن، این آنتی‌بادی را تولید کند؛ چرا که اثرش در این حالت بلندمدت‌تر خواهد بود.

هر چند که این خبر امیدوارکننده است، اما هنوز زمان زیادی باقی مانده است تا تیم تحقیقاتی بتواند این واکسن را بر روی داوطلبان امتحان کند. در واقع وضعیت مشابه وقتی است که هدف مورد نظر پیدا شده است، اما باید به دنبال ساخت اسلحه بود. در حال حاضر ویروس HIV به تنهایی دو میلیون نفر را در ایالات متحده آلوده کرده است؛ از این رو هر گونه فعالیت و حرکت پژوهشگران برای توقف این روند ارزشمند محسوب می‌شود.

تولید پادتن جدید با توانایی مقابله با ۹۹ درصد از سویه‌های مختلف HIV

در یک پروژه‌‌ی پژوهشی، پادتن جدیدی تولید شده است که می‌تواند تقریبا با تمام سویه‌های ویروس HIV مقابله کند. مطالعه‌ای نوین موفق به تولید پادتنی شده است که می‌تواند ۹۹ درصد از سویه‌های HIV را از بین می‌برد. پروتئین تولیدشده از سه پادتن خنثی‌کننده‌ی گسترده شکل یافته است و گفته می‌شود بیش از هر پادتن طبیعی دیگری که تاکنون کشف شده است، مؤثر خواهد بود.

پادتن‌های پیشرفته

پژوهشی که توسط مؤسسه‌ی ملی سلامتی ایالات متحده (NIH) با همکاری شرکت دارویی سانوفی انجام شده است، پادتنی با توانایی حمله به ۹۹ درصد از سویه‌های HIV ساخته‌ است. انجمن بین‌المللی  ایدز  این رویدادها را به‌عنوان یک پیشرفت هیجان‌انگیز قلمداد کرده است.

بدن انسان به‌ دلیل تغییرات و جهش‌های ویروسی، برای مقابله با HIV با مشکل روبرو است. یک بیمار می‌تواند به‌صورت هم‌زمان سویه‌های منحصر‌به‌فرد فراوانی از عفونت را در بدن‌ خود داشته باشد. گروه بسیار اندکی از افرادی که از HIV رنج می‌برند، در نهایت واسطه‌هایی برای مقابله با ویروس، در قالب پادتن‌های خنثی‌کننده‌ی گسترده توسعه می‌دهند.

این پروتئین‌ها توانایی کشتن سویه‌های فراوان HIV را به‌صورت فوری خواهند داشت؛ بنابراین در این مطالعه‌ی مشترک میان مؤسسه‌ی ملی سلامتی ایالات متحده و سانوفی، پژوهشگران شروع به یافتن راهی برای به کنترل در آوردن این دفاع طبیعی کردند.

پژوهشگران تا اینجا توانسته بودند سه پادتن‌ منحصر‌به‌فرد را به‌منظور تولید پادتن سه‌مشخصه‌ای                 (Tri-specific) با یکدیگر ترکیب کنند. در حالی که مؤثرترین آنتی‌بادی‌های رخداد طبیعی تنها می‌توانند ۹۰ درصد از سویه‌های HIV را هدف قرار دهند، مشاهده شد که این پادتن سه‌مشخصه‌ای می‌تواند علیه ۹۹ درصد از آن‌ها اقدام کند. این پادتن حتی در غلظت‌های پایین هم موفق بود. گذشته از این، آزمایشی روی ۲۴ میمون دارنده‌ی پادتن فوق انجام شد. در این آزمایش، به میمون‌ها ویروس‌هایی تزریق شد و آن‌ها دچار هیچ عفونتی نشدند.

دکتر گَری نیبل از شرکت سانوفی، به BBC گفت: پادتن‌های سه‌مشخصه‌ای به‌دلیل پهنای بیشتر توانایی بالاتری نسبت به هر آنتی‌بادی طبیعی دیگری که کشف شده است، دارند.

گام بعدی این پادتن‌های قدرتمند، آزمایش بالینی است که انتظار می‌رود در سال ۲۰۱۸ اجرا شود.

هنوز کار زیادی باقی مانده است که باید انجام شود

ما طی چند دهه‌ی ‌گذشته شاهد پیشرفت‌های شگفت‌انگیزی در مبارزه با HIV بودیم. این پیشرفت‌ها شامل شیوه‌های درمانی متفاوتی هستند که امروزه به‌ لطف پویش آموزشی بسیار موفقی که در آفریقا اجرا شده است، در دسترس قرار گرفته‌اند.

حقیقت این است که بدون جست‌و‌جو برای درمان‌های بهتر در مورد ویروس HIV، هیچ مانعی از سر راه برداشته نمی‌شد. دانشمندان در آفریقای جنوبی در حال بررسی پسری ۹ ساله هستند که به‌ نظر می‌رسد پس از دریافت درمان ضد ویروس (Antiretroviral Therapy) درمان شده است. در مطالعه‌ای دیگر، پژوهشگران در حال بررسی توانایی گاوها برای تولید پادتن‌های خنثی‌کننده‌ی گسترده، با هدف استفاده از آن‌ها برای مبارزه با ویروس هستند.

با کمی خوش‌اقبالی، روش و اسلوب مبارزه به‌سرعت تغییر خواهد کرد. در پایان سال ۲۰۱۵، ۳۶.۷ میلیون نفر در سراسر دنیا با HIV/َAIDS زندگی می‌کردند؛ آماری که به‌روشنی مشخص می‌سازد کار بسیاری باقی مانده است که باید انجام شود. به هر روی، این پروژه‌ی پژوهشی تازه و دیگر موارد مشابه آن ممکن است منجر به دست‌یابی به سطح جدیدی از پیشرفت در ارتباط با ویروس شوند.

سرطان‌های رایج در HIV و ایدز

سارکوم کاپوسی: تومور دیواره‌ی رگ‌های خونی، این سرطان در افرادی که مبتلا به HIV نیستند، نادر است ولی در افراد HIV مثبت، معمول است. این بیماری به صورت زخم‌های صورتی، قرمز یا بنفش روی پوست و دهان بروز می‌کند. در افرادی که دارای پوست تیره‌تری هستند، رنگ این ضایعات ممکن است قهوه‌ای تیره یا سیاه باشد. سارکوم کاپوسی می‌تواند ارگان‌های داخلی از جمله مجرای گوارشی و ریه‌ها را نیز درگیر کند.

لنفوم: این سرطان در سلول‌های سفید خون حادث می‌شود. شایع‌ترین نشانه‌ی اولیه، تورم بدون درد گره‌های لنفاوی در گردن، زیر بغل و کشاله ران است.

سارکوم کاپوسی

سارکوم کاپوسی، یک نوع سرطان سلولهای عروقی نسبتاً نادر می‌باشد که در انسان‌ها شایع است و می‌توان وجود آن در موجودات دیگر را انکار کرد. این بیماری باعث ظهور ضایعات پوستی قهوه‌ای – صورتی رنگ بر روی انواع سطوح بدن شده و باعث ورم در این نواحی می‌شود. از آنجایی که این بیماری در حالت طبیعی بدن فعال نمی‌شود، می‌توان آن را جزو بیماری های فرصت‌طلب دانست.

ویژگی مشترک این‌گونه بیماری‌ها، سرکوب شدن آن توسط سیستم ایمنی در حالت نرمال بدن و فعال شدن آن در صورت ضعف ایمنی می‌باشد. بروز این سارکوم با هرپس‌ ویروس تیپ ۸ مرتبط است. این بیماری از اکتشافات موریتس کاپوشی پزشک اتریشی-مجارستانی است.

این بیماری اغلب در صورت ضعف دستگاه ایمنی بروز می‌کند. این ضعف نیز می‌تواند عوامل زیادی داشته باشد. یکی از مهم‌ترین تضعیف کنندگان دستگاه ایمنی، بیماری ایدز می‌باشد؛ پس می‌توان این بیماری را عامل اصلی ابتلا به بیماری سارکوم کاپوسی دانست.

پژوهشگران این بیماری را بر اساس نحوه ابتلا به چهار دسته تقسیم می‌کنند:

فرم کلاسیک: این حالت در نواحی مدیترانه ای و شرق اروپا شایع تر است و در اطراف انگشتان پا و پاشنه دیده می‌شود.

فرم آندمیک: این حالت سارکوم کاپوسی دو نوع دارد؛ نوع شایع در جهان و نوع شایع در نواحی زیر صحرای آفریقا. لازم است ذکر شود که این حالت ارتباط و وابستگی با ویروس HIV ندارد.

وابسته به ضعف دستگاه ایمنی: این بیماری معمولاً در جراحی‌های پیونداعضا، در پذیرنده عضو ایجاد می‌شود که می‌تواند بر اساس تضعیف سیستمایمنی توسط جراحان یا انتقال ویروس HHV8 از عضو دهنده به عضو گیرنده باشد. پیشرفت این بیماری در افراد نسبت به انواع دیگر سریع تر است و انواع مختلفی دارد.

وابسته به ایدز یا اپیدمیک: این بیماری، حالت نسبتاً خطرناک تر و شدیدتری نسبت به انواع دیگر سارکوم کاپوسی دارد و در نقاط مختلف پوست از جمله صورت، گردن، پشت، شکم پدید می‌آید. در موقعیت‌های حاد تر می‌توان این زائده‌ها را در معده، شش‌ها و و دیگر نواحی داخلی بدن نیز یافت.

روند تکثیر، پیشرفت و انتقال این بیماری در افراد معمولاً به آهستگی صورت می‌گیرد و معمولاً قابل درمان است. این بیماری اغلب کشنده نیست مگر آنکه در سطوح داخلی بدن پدید آید. می‌توان گفت در تمامی فرم‌های این سرطان، ویروسی به نام HHV8 جزو عوامل بیماری یافت می‌شود که به ویروس هرپس انسانی ۸ معروف است.

از نظر جغرافیایی می‌توان نواحی مدیترانه‌ای و آفریقایی را مهم‌ترین مراکز شیوع و ابتلای این بیماری دانست که البته در قدیم تراکم بیماران در این نقاط بیشتر از نقاط دیگر، نسبت به زمان حال بوده‌است. با این که این بیماری آنچنان شایع نبوده و نیست ولی مردان یهودی و مدیترانه‌ای بیشتر به این بیماری دچار می‌شدند. از آنجایی که دانشمندان، نقاط آفریقایی را محل تولد و مرکز شیوع ویروس HIV می‌دانند، می‌توان این نقاط را دیگر مرکز بیماری سارکوم کاپوسی دانست؛ چرا که گفته شد ویروس HIV (عامل ایدز) مهم‌ترین عامل ابتلا به این سرطان می‌باشد.

از آنجایی که این سرطان وابستگی زیادی با ویروس HIV دارد، راه‌های انتقال آن هم شبیه به این بیماری می‌باشد که می‌توان استفاده از سرنگ مشترک، فعالیت جنسی کنترل نشده و … را نام برد. بطور کلی هرگاه که عاملی باعث تضعیف دستگاه ایمنی بدن شود، درصد ابتلا به این سرطان به شدت افزایش می‌یابد.

شیوع این بیماری در میان مردان بیشتر است و محدوده سنی ابتلا، به فرم بیماری بستگی دارد. از نظر ژنتیک نیز اگر ژن ضعف ایمنی در شخصی وجود داشته باشد، احتمال ابتلا در آن فرد بالا می‌رود.

علایم

زخم‌های سارکوم کاپوسی به صورت خال، لکه یا شبه جوش بر روی سطح پوست در رنگ‌های قرمز، بنفش، قهوه‌ای یا سیاه پدید می‌آید. این زخم‌ها معمولاً بر روی سطح پوست یافت می‌شوند ولی می‌توانند در مکان‌های دیگر نیز انتشار یابند؛ مخصوصاً در دهان، سطوح دستگاه گوارش و سطوح دستگاه تنفسی. این انتشار می‌تواند بسیار کند یا ناگهانی باشد و به میزان خطر و شدت بیماری بستگی دارد.

در بیشتر مواقع بیماری سطح پوست پایین‌تنه، پشت، صورت، دهان و اندام تناسلی را تحت پوشش قرار می‌دهد. نوع پدیدار شدن می‌تواند به صورت لکه ساده تا پلاک یا حتی زخم بستری باشد که می‌تواند باعث تخریب نقاطی از پوست شود. این زخم‌ها می‌توانند بدون درد یا دردناک باشند ولی اغلب به سادگی خون‌ریزی خواهند کرد.

در ۳۰٪ موارد سطوح داخلی دهان مورد هجوم قرار می‌گیرد و اغلب، زخم‌ها بروی کام دهان و سپس لثه‌ها ایجاد می‌شوند. این زخم‌ها در دهان به راحتی در مواردی مانند جویدن آسیب می‌بینند و خون‌ریزی می‌کنند و می‌توانند فرایندهایی مانند خوردن یا حرف زدن را در فرد مختل کنند.

در ۴۰٪ از مواقع ابتلا به سارکوم کاپوسی، بیماری دستگاه گوارش را تحت تأثیر قرار می‌دهد. معمولاً از این اثرات، جدا از اثرات ظاهری، می‌توان کاهش وزن، درد شکم، تهوع و استفراغ، اسهال و … را نام برد.

پوشش دستگاه تنفسی توسط بیماری می‌تواند تنگی نفس، سرفه، سرفه خونی، درد سینه و … را بوجود آورد. تشخیص این پوشش می‌تواند از طریق انجام برانکوسکوپی بر روی فرد انجام شود که در صورت تشخیص مثبت، می‌توان به وضوح زخم‌ها و غده‌هایی را بر روی سطوح دستگاه تنفسی فرد مشاهده کرد.

انتقال

این بیماری (شبیه ایدز) به صورت عادی از فردی به دیگران منتقل نمی‌شود و نیازی به قرنطینه و طرد افراد مبتلا به سارکوم کاپوسی نیست. این بیماری از دو روش عمده منتقل می‌شود؛ بزاق دهان و خون. در نتیجه طیف عظیمی از فعالیت‌های جنسی (حتی بوسیدن)، پیوند اعضا، انتقال خون، جراحی و دیگر فعالیت‌ها که در طی آن بزاق فرد مبتلا یا خونش به فرد دیگری می‌رسد، می‌تواند ریسک ابتلا را افزایش دهد. پس برای پیشگیری از انتقال این بیماری، پیش از هرگونه از فعالیت‌های نام برده شده، لازم است که افراد از عدم ابتلا به این بیماری مطمئن شوند.

درمان

راه‌های درمان زیادی برای این بیماری وجود دارند که به شدت، پیشرفت و گسترش زخم‌ها در بدن بستگی دارند و از درمانهای موضعی شروع و به پرتو درمانی و شیمی درمانی می‌رسند. در بسیاری از موارد، استفاده از داروهای ضد ویروس، گروه HAART بهترین راه برای درمان سارکوم کاپوزی فعال می‌باشد. این روش ممکن است حتی ضایعات پوستی را نیز از بین ببرد. از سایر روشها می‌توان برداشت مستقیم، رادیوتراپی،شیمی‌درمانی، کرایوتراپی، تزریق وینکریستین و… را نام برد.

درمان موضعی: اگر تنها تعداد اندکی ضایعات پوستی دارید، ممکن است تصمیم بگیرید که آن‌ها را حذف کنید. این کار سارکوم کاپوزی را درمان نمی‌کند، اما تا حد زیادی می‌تواند ظاهر شما را بهبود بخشد. این کار می‌تواند به یکی از این روش‌ها انجام شود:

- انجماد با نیتروژن مایع پرتو درمانی برداشتن با جراحی تزریق داروهای ضدسرطان مانند دوکسیل یا اینترفرون آلفا درمان با ژل پنرتین(رتینوئیک اسید)

- شیمی درمانی فراگیر برای درمان سارکوم کاپوزی که به  اندام‌های مختلف گسترش یافته‌است بکار می‌رود.

بیماری لنفوم

لنفوم (به انگلیسی: Lymphoma) گروهی از تومورهای یاخته‌های خونی است که از لنفوسیت‌ها به وجود می‌آید. گاهی واژه  لنفوم تنها به تومورهای سرطانی اشاره دارد و به همه تومورها اطلاق نمی‌شود. نشانگان این بیماری شامل این موارد هستند: بزرگ شدن غدد لنفاوی که معمولاً بدون درد هستند، تب، تعرق، خارش، کاهش وزن، احساس خستگی و دیگر علائم. تعرق معمولاً در شب صورت می‌گیرد.

دو گونه عمده لنفوم، لنفوم هوچکین (HL) و لنفوم غیر هوچکینی (NHL) می‌باشند. این بیماری شامل دو نوع دیگر نیز می‌باشد. مولتیپل میلوما و بیماری‌های پرولیفراتیو دستگاه ایمنی نیز از سوی سازمان بهداشت جهانی (WHO) جزء این دسته شناخته شده‌اند. حدود ۹۰٪ بیماران دچار لنفوم غیر هچکینی هستند که زیر مجموعه‌های بسیاری را در بر می‌گیرد مثل لنفوم جلدی سلول تی. لنفوم زیر مجموعهنئوپلاسم‌‌ها است، که به آن‌ها تومور بافت‌های خون ساز و لنفاوی می‌گویند.

در ایالات متحده لنفوم ششمین سرطان شایع در بین بالغین و سومین سرطان سرطان شایع در کودکان می‌باشد. لنفومها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: لنفوم هوچکین (Hodgkin's Lymphoma) و لنفوم غیرهوچکین(Non-Hodgkin's Lymphoma). تفاوت این دو بیماری در نوع و سرمنشاء سلول بدخیم است. علاوه براین، سیر این دو بیماری و پاسخ آن‌ها به درمان نیز تفاوت قابل توجهی نشان می‌دهد.

علائم

در اکثر موارد اولین علامت لنفوم بزرگی و تورم یک یا چند غده ی لنفاوی می باشد. این غدد متورم ممکن است از زیر پوست قابل لمس باشند واغلب بدون درد می باشند. این علامت بیشتر در غدد لنفاوی گردن، کشاله ی ران، زیر بغل یا معده دیده می شود.

غدد لنفاوی عمقی تر بدن نیز ممکن است متورم شده و سبب ایجاد علائمی شوند به عنوان مثال: تورم غدد لنفاوی اطراف ریه ها می تواند سبب سرفه یا اختلالات تنفسی شود.

علائم دیگر لنفوم عبارتند از:

• تب

•  کاهش وزن

• تعریق شبانه به گونه ای که لباس های بیمار خیس می شود.

تمامی این علائم می توانند به دلیل اختلالات دیگری غیر از لنفوم نیز ایجاد شوند ولی در صورتی که فرد این علائم را در خود مشاهده کرد باید به پزشک  خود اطلاع دهد.

عوامل خطرساز لنفوم

عوامل خطرساز لنفوم هچکینی شامل: غفونت‌های ناشی از اپشتین بار ویروس و وجود افرادی در خانواده که به این بیماری دچار بوده‌اند.

عوامل خطرساز لنفوم غیر هچکینی شامل: بیماری‌های خود ایمنی، ایدز آلودگی به ویروس تی- لنفوتروپیک انسانی، خوردن مقادیر زیاد گوشت و چربی، داروهای سرکوبگر سیستم ایمنی و برخی آفت‌کش‌ها.

تشخیص

تشخیص این بیماری معمولاً از طریق خون، ادرار، یا تست مغز استخوان صورت می‌گیرد. بافت برداری از یک گره لنفاوی نیز می‌تواند مفید باشد. تصویر برداری پزشکی در مرحله بعد می‌تواند به کار گرفته شود تا تعیین کند که آیا سرطان گسترش پیدا کرده و در صورت گسترش در چه نواحی گسترش یافته‌است. سرطان می‌تواند در بسیاری از اعضاء گسترش پیدا کند: شش‌ها، کبد، و مغز.

درمان

درمان بیماری می‌تواند ترکیبی از شیمی‌درمانی، پرتودرمانی، نوردرمانی، درمان هدفمند و جراحی باشد. در لنفوم‌های غیر هچکینی، ممکن است غلظت پروتئین در خون به حدی افزایش یابد که انجام فرآیندی به نام پلاسمافرزیس ضروری گردد. صبر آگاهانه می‌تواند برای انواع خاصی از این بیماری مفید باشد.

شماری از گونه‌ها قابل درمان هستند. به‌طور کلی، میزان بقای پنج ساله بیماری در ایالات متحده برای لنفوم هوچکینی ۸۵٪ است. اما این میزان برای لنفوم غیر هچکینی ۶۹٪ است. در سطح جهان در سال ۲۰۱۲، شمار ۵۶۶۰۰۰ نفر به این بیماری مبتلا شدند و ۳۰۵۰۰۰ نفر از مبتلایان جان باختند.

این دسته از سرطان ۳–۴٪ همه  سرطان‌ها را در بر می‌گیرد. از این رو، این دسته، هفتمین گروه رایج سرطان است. در میان کودکان، این گروه سومین نوع رایج سرطان است. شیوع بیماری در کشورهای توسعه یافته بیشتر از کشورهای در حال توسعه است.

طبقه‌بندی

سازمان جهانی بهداشت لنفوم‌ها را به ۶ گروه اصلی طبقه‌بندی کرده‌است که هر کدام از آن‌ها نیز دارای زیر گروه‌هایی می‌باشند:

نئوپلاسم‌های لنفوییدی پیش ساز (Precursor Lymphoid Neoplasms)

لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی طبقه‌بندی نشده (B lymphoblastic leukemia / lymphoma NOS)

لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی با اختلالات ژنیتیکی متعدد

(B lymphoblastic leukemia / lymphoma with recurrent genetic abnormalities)

لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی با جابجایی t(9;22); bcr-abl1

لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی با جابجایی t(v;11q23); MLL rearranged

لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی با جابجایی t(12:21); TEL-AML1 & ETV6-RUNX1

لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی همراه با هیپرپلوییدی (hyperploidy)

لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی همراه با هیپوپلوییدی (hypodiploidy)

لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی با جابجایی t(5;14); IL3-IGH

لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی با جابجایی t(1;19); E2A-PBX1 & TCF3-PBX1

لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول تی (T lymphoblastic leukemia / lymphoma)

نئوپلاسم‌های سلول بی بالغ (Mature B-Cell Neoplasms)

نئوپلاسم‌های سلول تی و سلول ان-ک بالغ (Mature T-Cell & NK-Cell Neoplasms)

لنفوم هوجکین (Hodgkin lymphoma)

اختلالات لنفوپرولیفراتیو بعد از پیوند (Post-Transplant Lymphoproliferative Disorders)

نئوپلاسم‌های هیستیوسیتیک و سلول دندریتیک (Histiocytic and Dendritic Cell Neoplasms)

نتایج پژوهش

1- با تمام راه حل های درمانی بیماری های ایدز و سرطان آشنا شدیم.

2- تغذیه های مفید این بیماری ها را به خوبی شناختیم.

3- با گونه های مختلف این بیماری ها آشنا شدیم.

4- راه های پیشگیری از بیماری ها رو به خوبی آموخته و با آنها آشنا شویم.

پرسش های جدید

1- آیا اطرافیان در بهبود بیماران مؤثر هستند؟

2- آیا این نوع بیماران با روحیه دادن به طور حتم زنده می مانند؟

3- آیا این بیماری ها را می توان با روش طب سنتی هم بر طرف ساخت؟

4- در سال های اخیر چه داروهایی برای این بیماری ها کشف شده است؟

5- در سال های اخیر چه شیوه هایی برای بهبود این بیماران کشف شده است؟

6- آیا می توان روزی را دید که دیگر این بیماری ها ریشه کن شده باشد و آن را حداقل در کشور خودمان مشاهده نکنیم؟

شیوه و ابزار گردآوری اطلاعات

شیوه گردآوری: با استفاده از مقالات و منابع الکترونیکی پروژه را با توکل به خدا آغاز کردیم و در نهایت به پایان رساندیم.

نام نویسنده:

ابزار گردآوری اطلاعات: ما برای گردآوری اطلاعات به منابع مکتوب (چاپی و الکترونیکی) مراجعه کرده ایم. ابزار ما شامل یادداشت و برگه های تحقیق، عکس، طلق و سیم بوده است و در روش مشاهده، مشاهدات خود را ثبت کرده ایم.